Giao dịch Wash-Trade là gì?

Khái niệm về Wash-Trading

NFT wash-trading là khi các nhà giao dịch NFT tự mua và bán của chính bản thân họ nhiều lần để tự nâng giá trị chúng lên. 

Dĩ nhiên giao dịch dạng wash-trading không phải riêng ở thị trường Crypto. Nó là một dạng lừa đảo kiểu cũ được sử dụng bởi các nhà giao dịch trên thị trường. Đằng sau việc FOMO trong thị trường tiền điện tử thì nó trở thành một nơi hoàn hảo cho các nhà giao dịch Wash để nhắm vào những người mua triển vọng.

Wash-Trading khiến cho bạn khó có được sự minh bạch về giá trị cũng như tính thanh khoản của một NFT. Cũng như giảm đi độ tin cậy đối với thị trường Crypto. Các bạn cũng đã biết khi thị trường trở nên rộng lớn hơn thì những kẻ lừa đảo cũng lựa thời cơ như vậy. 

Giải thích về Wash-Trading

Nền tảng giao dịch NFT không cần bất kỳ dữ liệu cá nhân nào từ người dùng – tất cả những gì người dùng cần làm là kết nối ví của bạn và bắt đầu mua bán. 

Nhưng điều này có tác dụng kích thích: nó cho phép cùng một người sử dụng không giới hạn các ví tiền điện tử khác nhau trên nền tảng. Điều này có nghĩa là một người dùng nhất định có thể chỉ cần mua và bán NFT của riêng họ giữa các ví khác nhau của họ, với số tiền từ mỗi lần bán hàng luôn ở cùng một cá nhân. Đây được gọi là Wash-Trading.

Các Token không thể thay thế (non-fungible token – NFT) là các mã thông báo dựa trên blockchain.

Bạn – hoặc bất kỳ ai – có thể xem xét nguồn gốc của mã Token đấy, bao gồm ví của chủ sở hữu trước đó, khối lượng bán hàng và giá trị bán lại. Theo một nghĩa nào đó, dữ liệu này mang lại cho người mua tiềm năng rất nhiều quyền lực – có thể xem thông tin chính như lịch sử bán hàng và giá cả cho phép bạn xây dựng hồ sơ về mã Token và nhu cầu về Token.

Nhưng mặt khác, nguồn cấp dữ liệu này có thể là một véc-tơ cho những kẻ lừa đảo thông minh thao túng ấn tượng của bạn về giá trị của một mã thông báo để tạo ra lợi nhuận. 

Hình thức Wash-Trading như thế nào?

Mỗi khi mã thông báo được giao dịch, hoạt động sẽ được ghi lại bằng hợp đồng thông minh của nó, để bất kỳ ai muốn kiểm tra trong tương lai. Vì thế, bằng cách liên tục giao dịch một NFT, bạn có thể tạo ra ấn tượng rằng đang có nhu cầu đối với mã Token đó. Nhưng trên thực tế lại là không.

Và có một yếu tố khác của giao dịch rửa tiền (wash-trading) là hợp đồng thông minh không chỉ hiển thị dữ liệu về hoạt động giao dịch trước đó mà còn về giá bán. Vì vậy, giả sử một người bán liên tục giao dịch mã thông báo bằng ví của chính họ với giá tăng cao: nhà giao dịch không mất gì, vì tiền điện tử luôn ở trong một ví của chính họ. Nhưng bằng cách làm này, họ có thể ghi lại thông tin sai lệch về giá trị thị trường của tài sản đó trong lịch sử giao dịch của nó. 

Khi một người mua tiềm năng đi cùng, họ sẽ dễ dàng hơn khi thanh toán số tiền hàng đầu cho NFT dựa trên lịch sử giao dịch của nó. Người bán kiếm được lợi nhuận (chi phí duy nhất của họ là phí giao dịch cho việc chuyển tiền) và người mua bị lừa mua một NFT trung bình với giá giao dịch cao.

Crypto Punk – Một ví dụ về Wash-Trading

Để thực sự thể hiện động lực này một cách đầy đủ, chúng ta hãy xem xét một ví dụ gần đây về giao dịch rửa tiền (wash-trading) đang hoạt động.

Vào tháng 8 năm 2021, Crypto Punk # 9998 đã được mua bằng một ví tiền điện tử (ví 1) với giá khoảng 350.000 đô la. Một chút sau đó vào tháng 10 năm 2021, cùng một NFT đã được chuyển sang ví thứ hai (ví 2), trước khi nhanh chóng được “bán”  500 triệu đô la vào ví 3. Đúng vậy – theo tương tác này, NFT đã tăng lên hơn một nghìn lần giá trị ban đầu của nó chỉ trong vòng 2 tháng.

Nhưng một điều hài hước đã xảy ra ngay sau đợt bán cuối cùng, NFT lại được chuyển nhượng. Người nhận và người mua ban đầu từ tháng 8, các giao dịch mua bán và chuyển tiền được thực hiện từ tháng 8 đến tháng 10 đều được thực hiện bởi cùng một nhóm người và việc thiết lập là một màn đóng thế phức tạp.

Rất khó có khả năng chiến lược này sẽ thuyết phục bất kỳ ai rằng NFT trị giá nửa tỷ đô la. Nhưng trường hợp vẫn cho thấy rõ ràng logic của Wash-trading và có khả năng gây được nhiều sự chú ý. Vấn đề thực sự là hầu hết các chiến lược giao dịch rửa tiền (wash-trading) không rõ ràng như vậy và đây là lý do tại sao chúng là một phương tiện thuyết phục để thu hút những người mua không có sự nghi ngờ.

Tác hại của việc Wash-Trading

Tiền điện tử là một thị trường non trẻ mà nhiều người vẫn chưa chắc chắn về việc tham gia và những trò gian lận về bản chất này càng làm giảm uy tín của nó. Vì vậy, mặc dù một giao dịch rửa tiền (wash-trading) có vẻ không nhiều, nhưng sự tồn tại của nó có nghĩa là mọi người ít có khả năng tin tưởng vào định giá NFT trong tương lai, hoặc đơn giản là không tham gia vào không gian này.

Làm thế nào để giao dịch Wash-Trading

Những gì chúng ta thực sự đang nói đến ở đây là có thể phát hiện ra các dấu hiệu kể về một “đợt bán” NFT thực sự chỉ là sự chuyển giao giữa các ví khác nhau của một người. Đây, có một tin tốt: đối với những con mắt được đào tạo, một số phân tích blockchain cơ bản giúp bạn dễ dàng phát hiện ra một đợt bán NFT tự tài trợ. Dưới đây là một sơ đồ đơn giản về những gì thường trông như thế nào:

Ở đây, bạn có thể thấy rằng NFT dường như đã được bán trong một giao dịch đơn giản giữa thị trường và người mua. Nhưng kiểm tra kỹ hơn cho thấy rằng ví “người mua” thực sự đã nhận tiền mua từ ví người bán – cùng một người đứng sau cả hai. Có một số điều bạn nên tìm kiếm.

Trong lịch sử bán hàng của NFT, nếu cùng một địa chỉ ví đã mua mã thông báo nhiều lần (như trong ví dụ về Crypto Punk # 9998 ở trên) thì đây là một chỉ báo khá tốt cho thấy thao tác bán hàng có thể đang diễn ra và có thể thấy trên giao diện của chính thị trường.

Các dấu hiệu khác của giao dịch rửa tiền (wash-trading) là chuyển tiền điện tử trước đó từ ví bán sang ví mua, điều này cho thấy giao dịch bán thực sự được tự tài trợ. Ở đây, các công cụ về blockchain như Etherscan sẽ cho phép bạn tìm kiếm lịch sử giao dịch của mã thông báo và ví thông qua dữ liệu blockchain công khai. Tại đây, bạn có thể thấy cả địa chỉ gửi và nhận cho mọi giao dịch và tự xác định xem việc tự cấp vốn đã diễn ra hay chưa. 

Kết luận

Khi hệ sinh thái NFT trở nên phát triển hơn, thì những kẻ lừa đảo cũng vậy. Wash Trading là một kiểu thao túng thị trường nổi tiếng và cũng hoàn toàn phù hợp với FOMO trong thị trường NFT. Nhưng việc Wash (rửa tiền) này đang gây tổn hại cho cả cá nhân và thị trường nói chung. Bài viết ở trên  cho bạn thông tin chi tiết như thế nào là Wash-Trading, vì vậy bạn có thể tránh bị lừa đảo.