DAO là gì? Chi tiết nhất về DAO
Chắc không quá xa lạ khi nghe về DAO, đa số các dự án trong crypto đều sử dụng DAO. Vậy DAO là gì? DAO hoạt động như thế nào? Giải quyết được vấn đề gì trong thực tế? Có đáng để đầu tư hay không? Để làm rõ cho những vấn đề trên hãy cùng HocTradeCoin.com tìm hiểu bên dưới nhé!
DAO là gì?
DAO là viết tắt của Decentralized Autonomous Organization, nghĩa là tổ chức tự trị phi tập trung hoạt động theo cách tự động hóa nhờ vào hợp đồng thông minh. Khác với những công ty hay chính phủ có người đứng đầu hoặc nhóm số ít người ra quyết định, DAO hoạt động hoàn toàn tự chủ và độc lập mà không cần cơ quan trung gian. Bất cứ ai cũng có thể đưa ra ý kiến hay biểu quyết.
Hệ thống DAO được vận hành nhờ các quy tắc chung được đặt ra trong Smart Contract (hợp đồng thông minh). Những biểu quyết, thỏa thuận hay quyết định đều được công khai minh bạch trên nền tảng này.
DAO là một chủ đề rất rộng, chúng hiện xuất hiện trong Blockchain, giao thức DeFi áp dụng model quản trị on-chain, cho đến các nhóm áp dụng cơ chế đề xuất và biểu quyết on-chain trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Tuy nhiên tất cả đều có đặc điểm chung là các thành viên trong DAO có thể dễ dàng tiếp cận, kiểm chứng các đề xuất và họ có thể tham gia vào các quyết định của DAO.
Hiện có vô số các DAO hoạt động trong nhiều mảng khác nhau như: Protocol DAOs, Investment DAO, Social DAOs, Collector DAOs, Service DAOs, Media DAOs.
Mô hình hoạt động
Nhận biết cách thức hoạt động của DAO giúp bạn có cái nhìn sâu sắc hơn về DAO là gì. Thông qua các Smart Contract, DAO sẽ tiếp nhận và làm việc với các thông tin từ người dùng bên ngoài và tổng hợp đưa ra kết quả dựa trên các thông tin này. Do đó, DAO được vận hành mà không có bất kỳ sự can thiệp nào của con người.
Các quy tắc hoạt động của DAO được hình thành dựa trên cơ chế bỏ phiếu từ cộng đồng. Mặt khác, các cách giải quyết vấn đề trong DAO sẽ thông qua cơ chế đề xuất, đề xuất nào có nhiều phiếu tán thành thì được thực hiện.
Dễ hiểu hơn thì DAO hoạt động như một tổ chức, quốc gia. Chỉ khác ở chỗ, các quốc gia thường chia ra nhiều hệ thống tầng lớp cấp bậc quản trị, lãnh đạo nhưng DAO thì không có cơ chế này. DAO sử dụng cơ chế kinh tế để tạo ra sự gắn kết giữa các thành viên và tổ chức, mọi thành viên được xem như ngang hàng với nhau.
Để thể hiện cách đầy đủ nhất, đầu tiên nó cần một bộ quy tắc để hoạt động. Các quy tắc được mã hóa dưới dạng hợp đồng thông minh, về cơ bản là một chương trình máy tính được viết nên bởi các lập trình viên, tồn tại tự động trên Internet, nhưng nó cũng cần mọi người thực hiện nhiệm vụ mà không thể tự thực hiện như đưa ra ý kiến ban đầu, biểu quyết,… Sau khi thiết lập bộ quy tắc, tiếp đến là cung cấp tài sản nội bộ thường là Token hoặc NFT. Những người nắm giữ token hoặc NFT hay một số thành viên đặc biệt có thể đưa ra đề xuất, biểu quyết. Nhờ vào đó, DAO sẽ tự động tổng kết và đưa ra kết quả ảnh hưởng đến giao thức có liên quan. Vì nguồn mở, có nghĩa là dòng lệnh của chúng có thể được xem bởi bất kỳ ai. Hơn nữa, tất cả các quy tắc và giao dịch tài chính được ghi lại trên Blockchain. Điều này làm cho DAO hoàn toàn minh bạch, không thể thay đổi và không thể bị phá hủy.
Tất cả các quyết định về chi tiêu vào đâu và như thế nào, đều được thực hiện thông qua việc đạt được sự đồng thuận. Để ngăn chặn việc mạng bị spam bởi các đề xuất, một khoản tiền gửi có thể được yêu cầu để thực hiện.
Bitcoin là DAO đầu tiên có đủ chức năng vì có bộ quy tắc lập trình sẵn, hoạt động hoàn toàn tự động và đồng thuận qua cơ chế bằng chứng công việc. Sau đó,Ethereum ra đời giúp DAO dễ dàng tiếp cận với kinh tế bằng các ứng dụng.
Tính ứng dụng
Tính ứng dụng của DAO khá cao khi gắn liền với phi tập trung, mà Blockchain có một trong những đặc điểm nổi bật nhất là độ phi tập trung. Với mức quan trọng của mình DAO thường ứng dụng trong quản lí các giao thức, quỹ, công ty, nền tảng,… Thông qua cách đóng góp ý kiến, biểu quyết tìm ra ý kiến chung, nhằm mục đích đem lại quyền lợi cho tất cả mọi người. Ngoài ứng dụng trong crypto, DAO có thể dùng trong kinh tế, xã hội và đời sống.
Các loại DAO
DAO có 2 loại hình phổ biến nhất được áp dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau:
Token Based
Như Crypto, Token được xem là huyết mạch của DAO, nó đại diện cho số phiếu bầu. Các Blockchain như Bitcoin, Ethereum các Miner đảm bảo được tính bảo mật cho mạng lưới sẽ được nhận phần thưởng là Token. Trong các Protocol như Maker DAO, Uniswap, Sushi, … Token Holders có quyền được biểu quyết các quyết định. Token Based có khả năng mở rộng tốt khi bất cứ ai cũng có quyền chỉ cần sở hữu Token.
Organization – Shared based DAO
Organization đại diện cho một nhóm tổ chức có chung mục tiêu trong một lĩnh vực cụ thể. Các thành viên sẽ biểu biểu quyết nhờ vào số cổ phần mà mình năm giữ (Shares).Tiêu biểu như trong The LAO, khi tham gia góp vốn bạn sẽ nhận được lượng Shares tương ứng với số vốn đã góp. Các DAO trong cùng một lĩnh vực không nhất thiết dùng chung một mô hình mà có thể dùng nhiều model khác nhau. Như The LAO và Yield Guild Games tuy trong cùng một lĩnh vực Ventures Dao nhưng The LAO sử dụng Shared-Based model còn Yield Guild Games lại sử dụng model Token-Based với YGG Token.
Đầu tư vào DAO
Để đầu tư vào DAO cần nắm giữ Token của DAO hoặc cổ phần khi đóng góp vốn cho DAO.
Những lợi ích khi đầu tư vào DAO:
- Có quyền tác động đến DAO như đóng góp ý kiến, biểu quyết để giúp phát triển sản phẩm, dịch vụ,…
- Nhận được phần thưởng khi tham gia vào DAO hay lợi nhuận từ các hoạt động đầu tư của DAO
- Thu lợi từ Token tăng giá, nhờ vào hoạt động tốt của DAO, mang về lợi nhuận thúc đẩy nhiều người nắm giữ Token để tham gia vào DAO, có thể xem như cổ phiếu của công ty truyền thống. Hay Stake Token đang nắm giữ cũng mang lại lợi nhuận hấp dẫn
Rủi ro luôn tồn tại trong tất cả các thị trường và trong lĩnh vực mới như DAO mức độ rủi ro là rất lớn.
Dự phóng về DAO
Con người ngày càng không muốn bị kiểm soát, việc tiến lên chủ nghĩa xã hội theo triết học Mác – Lênin nên đã thúc đẩy các công nghệ phát triển giúp thực hiện hóa điều đó. Và khi ai cũng được nói lên tiếng nói của mình, tác động đến các thực thể liên, quan tạo ra một môi trường công bằng, bình đẳng.
DAO mới khởi đầu và đang trong giai đoạn phát triển. Chỉ hoạt động trong crypto chưa ứng dụng trong kinh tế truyền thống, xã hội,… để tới mục tiêu đó DAO còn phải cần thời gian để phát triển hơn nữa.
Ưu điểm và nhược điểm của DAO
Ưu điểm
Với khả năng mở rộng cao, mọi người rất dễ tiếp cận, chỉ cần nắm giữ Token hay cổ phần của DAO thì có thể tham gia.
Tạo ra một môi trường cộng tác ngang hàng giữa các thành viên mà không cần bên trung gian. Bất kì ý kiến nào cũng được xem xét, không quan tâm đến ai đã đưa ra ý tưởng đó.
Trong mô hình DAO, thứ duy nhất tạo niềm tin là mã Code vì nó công khai và minh bạch. Tất cả các thành viên đều có thể kiểm tra.
Nhược điểm
Vì hoạt động dựa trên hợp đồng thông minh được viết ban đầu, nên đôi khi sau thời gian công nghệ phát triển, cách vận hành của DAO không còn phù hợp. Bên cạnh đó vấn đề bảo mật cũng rất quan ngại, điển hình như vụ The Dao Hack.
Dễ đưa ra quyết định sai lầm do những ý tưởng phức tạp, cộng đồng không có kiến thức tốt nên không tìm ra lựa chọn tốt. Hay một nhóm nhỏ muốn trục lợi riêng gây ảnh hưởng đến DAO.
Cách thông qua ý tưởng phải mất một khoản thời gian, nên trong một số trường hợp khẩn cấp nó không giải quyết vấn đề kịp thời.
Tính minh bạch gây ra nhiều hạn chế: Trên DAO mọi thứ đều minh bạch và được ghi lại rõ ràng. Điều này dễ bị đối thủ biết được về các hướng phát triển trong tương lai.
Có thể bị thâu tóm khi các cá mập nắm nhiều Token hay cổ phần.
Tổng kết
DAO chưa thực sự trưởng thành nhưng có nhiều tiềm năng phát triển trong tương lai. Tính ứng dụng cao mang đến giá trị công bằng, bình đẳng cho mọi người. Vẫn còn sơ khai nên có rất nhiều cơ hội để đầu tư.
Như vậy bài viết đã làm rõ được DAO là gì? Chi tiết nhất về DAO. Nếu trong quá trình đọc có bất kì thắc mắc hay vấn đề gì, xin hãy bình luận ở bên dưới để được phản hồi sớm nhất.
Ngoài ra, anh em có thể đọc thêm nhiều bài viết về Blockchain và Crypto tại HocTradeCoin.com. Nơi cung cấp kiến thức hoàn toàn miễn phí cho người mới.
